Sayın Okuyucularım ve Danışanlarım;
Bu makalemde şirketlerinizin aktiflerindeki varlıkların yıllar geçtikçe gerçek değerlerinin altında kalması dolayısı ile, gerek satışında aşırı kâr ile karşılaştınız, gerekse bilançonuz güçlü olmasına rağmen bu değerler gerçek değerlerinde gözükmediği için, finansman kısıtlamasına takıldınız veya batık bilanço durumuna düştünüz. Tam da bu sebepler dolayısı ile sizlere geçici yeniden değerleme ve sürekli yeniden değerleme uygulamalarından bahsederek, siz sayın danışanlarımın ve bu yazımı okuyan tüm işletme sahipleri ile iş adamlarının ne tür faydalar sağlayacağına değineceğim.
Yeniden Değerleme Nedir ?
Tanım olarak yueniden değerleme; Bilanço usulüne tabi Gelir ve Kurumlar Vergisi Tam Mükelleflerinin, aktiflerindeki kayıtlı taşınmazları ve duran varlıkları belirli şartlar altında değerini güncel hale getirerek bilançolarını düzeltme imkanı sağlayan bir uygulamadır.
Hangi Varlıklar Yeniden Değerlenir ?
213 Sayılı VUK Geçici 31. ve 32. Madde tek seferlik iken 298/ç maddesi ile Kalıcı hale getirilen yeniden değerleme uygulaması, Enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşmadığı zamanlarda yapılır ve Enflasyon düzeltmesi şartları oluşmuş ise Yeniden Değerleme mekanizması çalışmaz ve şirketlerin aktiflerine kayıtlı olan amortismana tabi tüm iktisadi kıymetleri kapsamaktadır.
Yeniden Değerleme Nasıl Hesaplanır?
Varlıklarımızı Hangi tarih itibari ile değerleyecek isek; Örneğin Aralık 2022 itibari ile diyelim; Aralık 2021 Yılına ait Yİ-ÜFE Değeri ile Aralık 2022 Yılına ait Yİ-ÜFE değerlerinin ortalaması alınarak oran bulunur. (İktisadi Kıymetin İlk aktife giriş tarihi 1 yıldan yeni ise Örneğin Aralık 2021 Değilde Mart 2022 de aktife girmiş ise Mart 2022 Yılına ait Yİ-ÜFE ile Aralık 2022 Yılına ait Yİ-ÜFE ortalaması baz alınarak yeniden değerleme yapılır)
Yeniden Değerlemede Vergi Ödenir mi?
Geçici 31 ve 32. Maddede bazı vergisel yükümlülükler var iken, Hesap dönemi sonlarında ve enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşmadığı dönemlerde yapılabilecek olan Sürekli yeniden değerleme uygulamalarında vergi yoktur. Ancak sürekli yeniden değerleme yapılacak olsa dahi, geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme yapılmadan sürekli yeniden değerleme uygulaması ile başlamak aktif değeri tekrar piyasa şartlarından geride bırakacağı için, öncelikle geçici 32. maddeden faydalanılması tarafımca kesinlikle tavsiye edilmektedir.
Buradaki vergi yükünü ise 3 taksit halinde ödemek mümkün. Ancak ödenen vergi gider yazılamaz ve Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde dikkate alınmaz.
Peki Ya Bilançomuz ?
Yeniden değerleme sonucu ortaya çıkan net değer artışı Pasifte özel bir fon hesabında takip edilir ve özsermaye tutarını arttırır. Dolayısı ile bilanço üzerindeki rasyo analizlerimizde çok daha güçlü bir net çalışma sermayesi ile karşılaşırız ve bankaların şirketlerimize bakış açılarında hem düzelmeler olur hem de finans birimlerimiz saatlerce bankalara aslında şirket değerinin çok daha yüksek olduğu konusunda meram anlatmaya çalışarak vakit kaybetmez.
Pasifte izlediğimiz Değer Artışlarını Kısmen veya tamamen sermayemize ilave edebiliriz. Bu ilave ortaklar tarafından şirkete sermaye koyulmuş gibi işlem görür ve kâr dağıtımı sayılmaz.
İktisadi kıymetin değeri arttığı için ayıracağımız amortisman gideri de artar ve daha gerçekçi vergi hesaplamaları ile vergi hesaplarımızı düzenleyebiliriz.
Şirket tasfiyesi halinde ise dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin Gelir veya Kurumlar Vergisine tabi tutulur.
Kritik bir dipnot ; Geçici 32.madde kapsamında yeniden değerleme yapılan işletmelerde, Enflasyon düzeltmesi yapılırken yeniden değerlenen tutarlar Enflasyon düzeltmesi dışında tutulur.
Geçici 32.Madde ve 298/ç ile kalıcı hale getirilen iki mevzuatın Farkları nelerdir ?
Geçici 32. Madde ile %2 Vergi var fakat Mükerrer 298/ç den faydalanırsak vergi yok,
Geçici 32. Madde kapsamında Sermayeye eklenmemiş değer artışları, ilgili iktisadi kıymetin satışında kazanca eklenmez ve satış esnasında yüksek vergi çıkmaz, mükerrer 298/ç de iktisadi kıymetin satışından yüksek kâr çıkar ve dolayısı ile yüksek vergi çıkar,
Geçici 32.Madde Taşınmaz ve Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlere uygulanır, Mükerrer 298/ç ise Sadece Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlere uygulanır,
Geçici 32.Madde Kapsamındaki yeniden değerleme iktisadi kıymetin ilk alım tarihinden itibaren başlar, mükerrer 298/ç maddesi ise ilgili takvim yılı için uygulanır.
Sayın Danışanlarım ve Kıymetli Okuyucularım; yeniden değerleme ve enflasyon düzeltmesi uygulamaları uzmanlık gerektiren konulardır, bu konularda sıkça kafa karışıklıkları ve hatalar yaşanmaktadır, Yanlış değerlendirmeler ve acemi ellerdeki yanlış yönlendirmeler neticesinde şirketleriniz milyonlarca zarara girebilir ve hatta daha kötüsü batık bilanço kapsamına alınarak ticari hayatınız zedelenebilir ve kredibilitelerinizde tıkanmalar yaşayabilirsiniz, Giderlerinizi doğru tasnif edemeyerek yüksek vergi yükleri ile karşılaşabilirsiniz. Uzman desteğimiz ile yeniden değerlemenin avantajlarından birlikte faydalanmak ve şirketinize değer katmak için bizimle irtibata geçebilirsiniz.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş